En Yaygın 10 Motosiklet Kazasını Nasıl Önlersiniz?
Her kazada olduğu gibi motosiklet kazalarında da onu belirleyen faktörler birden fazladır. Hata sizde, diğer araçta veya bir üçüncüde ya da kazaya karışanların hepsinde olabileceği gibi yol koşullarında da olabilir ve hatta motosikletinizin kendisinde de. Hata kimde olursa olsun, sürpriz faktörü tüm kazaların ortak özelliğidir. Sürprizlerle dolu kazalardan bazıları var ki, sürprize yer bırakmayacak kadar çok karşımıza çıkar. Sadece Türkiye’de değil, dünyanın birçok ülkesinde kaza istatistiklerinde başı çeken kazalar hangileridir ve bu kazaları nasıl önleyebiliriz, birlikte bakalım.
1-Sola dönen araca çarpmak
Bir kavşakta, bir site önünde veya bir evin garaj girişinde ya da bir tali yol girişinde önünde ilerleyen aracın dönüş için harekete geçtiği an, kazanın da geliyorum dediği andır. Yasal olarak sinyal verilip verilmemesi önem arz etse de bu durum sizin “uyanık olmanızı” engellememelidir.
Önünüzde ilerleyen her aracın söz konusu dönüş noktalarında dönebileceğini düşünmeli ve buna göre önlem almalısınız. Dönmedi mi, sorunun yok, yola devam. Döndüyse beklenmedik bir kazadan kurtuldunuz demektir. Dönme niyetinde olan aracı anlamak için, süratine dikkat edin, gittikçe yavaşlarlar, sinyal vermeseler bile aynalarından arkayı kontrol ederler, tekerlekleri dönüş istikametine doğru yönelir.
Dönüş noktasına gelip de sinyal versin ya da vermesin sağa açılan aracın, size sollamanız için yol verdiğini ( ve hatta sinyal ile size “geç” mesaj yolladığını) asla ve asla düşünmeyin; onlar virajı rahat dönebilmek için sağa yanaşır, siz geçip gidin diye değil.
2-Virajda kör nokta
Hızlı girilen kapalı virajlarda beceriniz ne kadar iyi olursa olsun, ciddi riskler sizi beklemektedir. Her viraj bir bilinmeyendir. Kimse virajın ardında ne olduğu bilemez. Mazot, kum, saman, ölü bir hayvan, yola yuvarlanmış bir kaya parçası, yolu daraltan biçerdöver gibi geniş bir araç ya da kural ihlali yaparak virajı geniş alan bir başka araç, hayal gücünüzü kullanarak bu ihtimallerin sayısını katlamak sizin elinizde.
Bu riskten kurtulmanın yegane yolu ise, viraja kontrollü ve yavaş girmektir. Viraj çıkışını gördükten sonra hızlanabilirsiniz. Viraj eğitimi alıp pistlerde dizinizi yere değdirecek kadar ustaca dönüş yapıyor olmanız ise, virajların ardındaki tehlikeleri ortadan kaldırmadığını aklınızdan hiç çıkarmamalısınız.
3-Şeride dalan araç
Trafikte tüm kullanıcılar olmasa da birçok araç kullanıcısı bir noktadan diğer noktaya ulaşmak için acele eder. Acelesi olan bu kullanıcılar, akan şeride geçmek için boş alan ararlar. Motosiklet görüş alanlarında değilse bu boşluğu hemen doldurmak için bulunduğunuz şeride hamle yaparlar. Bunu yaparken kimileri var ki sinyal vermeye bile gerek duymaz. İşte bu sürpriz durumla karşılaşmamak için kendinizi göstermenin yolunu bulmalısınız. Kör noktalardan kaçının. Şerit değiştirmek isteyen aynasını kullanacaktır, o aynada görünmeye çalışın. Araçların tekerleklerini kontrol altında tutun, tekerlek dönüyorsa araçta dönecek demektir. Buna sürücünün kafasını arkaya çevirmesi de dahildir. Bu sürprizlere hazırlıklı olurken şeridinize sağdan soldan her an dalacaklarını düşünerek kaçış noktalarınızı da hem göz önünde bulundurun.
4-Arkadan darbe almak
Durduğunuz yerde arkadan darbe almak beklenmedik kazaların başında gelir. Burada sihirli kelime “durduğunuz yer”dir. Sizi bu tip kazalardan kurtaracak olan da budur. Yapmanız gereken, şeridin ortasında değil, kenarlarında durmaktır. İki şerit arası yeterli genişliğe sahipse araya girmek de sizi arkadan darbe almaktan kurtarır. Ancak iki şerit arasında bulunmanın getirdiği riskleri de unutmamalısınız. Arkanızda araç yoksa eğer, durduktan sonra gözünüz arkada olmalı. Arkadan aşırı hızlı yaklaşan ve fren yapsa bile duramayacak bir araç söz konusuysa ya da acı acı fren sesi geliyorsa motosikletinizi terk etmeniz en doğrusudur.
Bir aracın arkasında durmanız söz konusuysa eğer, aranızda bir motosiklet boyu kadar mesafe bırakın ki, gerektiği durumda kaçış manevrası yapma imkanınız olsun.
5-Ön fren kitlenmesi
Çoğunlukla motosiklete yeni başlayanların ya da daha önce hiç kullanmadığı bir motosiklet modelini deneyenlerin başına gelir ve sayısı da hiç az değildir. Fren becerilerinin geliştirilmesi, bu tarz kazaların önüne geçen yegane yoldur. Bir limonu sıkar gibi yavaş başlayın ve artan bir güçle fren manetini sıkın, motosiklet yavaşlamaya başladığında ise ön fren manetini gevşetin ve arka frene ağırlık verin. Trafiğe kapalı alanlarda frenlerinizi ayrı ayrı ve birlikte olmak üzere deneyin. Üstelik bunu ayrıca farklı zeminlerde deneyin. Becerinizi daha kısa mesafede durmak üzere geliştirin. Frenleri sıktığınızda motosikletiniz vereceği tepkiyi öğrenin ve bu tepkiye hazırlıklı olun; böylece ön fren kitlemesi gibi sürprizler yaşamazsınız.
6-Açılan kapıya çarpma
Park etmiş araçlar ile kaldırım arasında kalan dar alanda ilerlemek kazaya açık davetiye çıkarmak demektir. Gözlerinizi dört açmanız gereken bu noktanın yurtdışındaki yaygın adı, Death Zone - Ölüm Noktasıdır. Park etmiş araçların kontrolsüz bir biçimde aniden kapılarını açmaları gerçek bir kapandır. Üstelik bu alan, kör noktalardan önünüze atlayacak yayalarla da doludur. Bundan kurtulmak için tavsiyem bu alanı kullanmamanızdır. Kullanmak zorunda kaldıysanız eğer, araçların içlerini ve tekerleklerin yönlerini kontrol ettiğiniz gibi yol boyunca oluşan boşluklara bir başka aracın “park yeri buldum“ diye hızla dalabileceğini ya da bir taksinin yolcu indirmek için bu boşluğu kullanabileceğini gözden uzak tutmamalısınız.
Duran trafikte şeritler arasındaki boşluktan yararlanarak ilerliyorsanız eğer, kapıların aniden açılabileceğini aklınızdan çıkarmayın ve periferik bakış açısıyla sağınızdaki ve solunuzdaki kapıları kontrol altında tutun.
Sürücü tarafına bakmaya gerek yok diyenler için küçük bir hatırlatma.
Bu ülkede, duran trafik kapıyı açıp tüküren, kul tablasını boşaltan ve kıyafet değiştiren çok sürücü var. Bilhassa iki şerit arasında süratle ilerlerken onlarla karşılaşmak istemezsiniz.
7-Kaygan zemin
Mazot, yağ, sabunlu su ve benzeri maddelerin dökülmesiyle oluşan kaygan zeminler motosiklet kullanıcılarını en tedirgin eden koşulların başında gelir. Beklenmedik bu durumla karşılaşıldığında kaygı paniğe dönüşür ve kaza kaçınılmaz olur. Sanılır ki bu zeminlerde kontrol söz konusu değildir. Oysa tam tersi. Hız, Fren, Yatış Açısı ve Lastik Kalitesi sonucu etkileyen temel faktörlerdir. Ve bunların kontrolleri tamamen sizdedir. Öncelikle lastiklerinizin iyi olduğundan emin olun, onlar zaten bu koşullar için üretiliyor. Kaygan zemini gördüğünüzde motosikletinizi 90 derece dik hale getirin, yavaşlamak için fren yapacaksanız kaygan zemine gelmeden önce yapın; vitesinizi boşa almadan çok hafif bir gaz desteğiyle sabit hızla ilerleyin. Kaygan zemini geçtikten sonra lastiklerinize kaygan maddenin bulaşma ihtimali düşünüp bir müddet daha böyle ilerleyin; daha sonra yavaş yavaş hızınızı artırın.
8-Kaldırım kenarı kazaları
Şehir içinde yolun en sağındaki şeritten ilerleyen bir araç sürücüsü, kendisinin de sağında bir araç olabileceğini düşünmez ve sağa kontrolsüz döner. Bu nedenle dönüş noktaları motosikletler için her zaman tehlike demektir. Yolun en solundaki araçlar için de benzeri bir durum söz konusudur. Burada ilerleyen araç sürücüleri de en solda ilerledikleri düşüncesiyle sollanacaklarını hiç düşünmezler ve sola kontrolsüz dönerler. Bu durumda yapmanız gereken bu alanlardan uzak durmaktır. Girmek mi zorunda kaldınız; frene bastığınızda hemen durabilecek kadar yavaş ilerleyin. Önünüzde ilerleyen kullanıcıların davranışlarını takibe alın, dönme eğiliminde olup yavaşlayanlara veya telefon ile konuşanlara karşı tedbirli olun, önünüzde ilerleyen araçlara kendinizi mutlaka göstermenin bir yolunu bulun.
9-Emniyet şeridi kazaları
Özellikle trafik sıkışıklığı yaşanan noktalarda motosikletlerin emniyet şeridini sıklıkla kullandığını tanık oluyoruz. Yasa dışı olan ancak müsamaha gösterilen bu davranışlar, bazı tehlikeleri de içinde barındırıyor. Emniyet şeritleri adının aksine emniyetli sayılmaz. Mazot, yağ ve toz gibi kaygan alanları ve lastik parçaları gibi atıkları bünyesinde barındırır. Emniyet şeridinde ilerleyen olup olmadığını kontrol etmeden bu alana giren araçların sayısı azımsanmayacak kadar çoktur. Motosikletlere gösterilen müsamahanın bir ayrıcalık olduğu kanısına varan motosiklet kullanıcılarının emniyet şeridinde kendilerinden daha yavaş ve kontrollü ilerleyen diğer motosikletleri geçme arzusu, başlı başına kaza tehlikesidir. Akan trafikte emniyet şeridi sadece acil durumlar için kullanılmalıdır. Sıkışık trafikte ceza yemeği de göze alarak kullanmanız söz konusuysa bari tedbiri elden bırakmayın, kaygan zeminlerde geçerli kuralları aklınızda tutun, takip mesafesini uzatın, asla hızlı gitmeyin. Sizi geçmek isteyen diğer motosikletleri düşünerek emniyet şeridinde ani yer değişiklikleri yapmayın.
10-Alkollü kaza
Türkiye’de motosiklet kullanıcılarının yaptığı kazaların nedenleri arasında alkolün veya keyif verici maddelerin oranı kaçtır, bilinmiyor. Ancak yurtdışındaki araştırmalar gösteriyor ki, her iki motosiklet kazasından birisinin nedeni alkol. Bu müthiş etki gücünü göz önünde bulundurun, alkol aldığınız zamanlarda motosikletinizin yanına bile yaklaşmayın. Bir iki tekten birşey olmaz deyip kaza yaparsanız da hiç sızlanmayın.
